De duin in
Begrazing op duinen
Beheer van duinen is niet altijd makkelijk. Begrazing met bijvoorbeeld schapen is nodig omdat de duinen anders verruigen. Door te grazen houden de schapen het duin open en blijft het ecosysteem in stand. Aan het woord zijn Jan van der Meij, verantwoordelijk voor het beheer van het Noord-Hollands Duinreservaat en herder Marijke Dirkson.
“Het is belangrijk duinen goed te beheren zodat ze niet vergrassen en het terrein dichtgroeit. In het gebied van ruim 7.300 hectare kwamen van oudsher veel konijnen voor die zorgden voor een natuurlijke begrazing. De konijnen zijn helaas door verschillende ziekten zoals myxomatose, uit het gebied verdwenen.
PWN zet al vier jaar lang schaapskuddes met een herder in voor het begrazen van het duingebied. Kalkarme duinen zijn zeer kwetsbaar dus schapenbegrazing is echt een uitkomst. Schapen zijn bijvoorbeeld lichter dan grote grazers en machines.
Het publiek vindt het leuk om een schaapskudde met herder tegen te komen, het is een bekend beeld van vroeger. Onze belangrijkste reden om voor beheer met schapen te kiezen zijn de ecologische voordelen.
Kalkarme duinen zijn zeer kwetsbaar dus schapenbegrazing is echt een uitkomst.
Er zit een heel systeem achter waar de schaapskudde hoe lang graast. Door ’s avonds de mest te verzamelen in de schaapskooi kunnen we het schrale duinlandschap behouden. De mest wordt weer gebruikt in de landbouw. Zo compenseren we de verrijking door stikstof uit de lucht.”
Jan van der Meij
Manager Natuur en Recreatie Noord-Hollands Duinreservaat, Waterleidingbedrijf Noord-Holland (PWN)
-
Herder Marijke Dirkson loopt met haar kudde vaak over de duinen. “Het is een mooi gebied waar ik me erg thuis voel. Maatschappelijk verbinden, het informeren van het publiek, vind ik ook heel leuk en belangrijk.”
-
-
-
Wist je dat?
Rammen (mannelijke schapen) kunnen vanaf dat ze vier of vijf maanden oud zijn, ooien (vrouwelijke schapen) dekken. Ooien, vrouwelijke dieren worden gedekt door de ram wanneer ze ‘bronstig’ zijn. Als ooien zes maanden oud zijn, worden ze voor het eerst bronstig. Een rijpe eicel komt dan vrij uit de eierstok en de ooi laat zich dan dekken door een ram. Dit gebeurt meestal in het najaar.
Veel herders gebruiken krijt om te achterhalen welke ooien al gedekt zijn door de ram. Na een periode krijgt de ram een krijtblok met een andere kleur. Op die manier is duidelijk welke ooien bronstig zijn en in welke periode ze gedekt zijn. In het voorjaar lammeren de ooien af,een drukke tijd voor de herder.